Լեւոն Զաւէն Սիւրմէլեան

Լեւոն Զաւէն Սիւրմէլեան

Հնվ 3, 2022 | Հայ մեծեր

1905 – 1995

Գրագէտ, բանաստեղծ, լեզուաբան, թարգմանիչ, խմբագիր: Ծնած է Տրապիզոն 1905-ին: Նախնական կրթութիւնը ստացած է ծննդավայրի Ազգ. Կեդրոնական վարժարանին մէջ: Ապա՝ համալսարանական ուսումը՝ ԱՄՆ-ի Քանզասի համալսարանին մէջ:

Մեծ Եղեռնի օրերուն կը կորսնցնէ ծնողքը. Յոյն բարեկամ բժիշկ մը կը պատսպառէ 4 որբերը: 1916-ին կը փոխադրուի Պաթում, ապա Կրասնոտար: 1918-ի զինադադարէն ետք, կը հասնի Պոլիս, ապա՝ Արմաշ:

1919-ին կ’որոշէ ընկերներուն հետ Հայաստան երթալ, բայց երբ Կարսը կը գրաւուի, ինք եւ իր ընկերները կը մնան թափառական:

1920-ի դարձեալ Պոլիս, կը յաճախէ Կեդրոնական վարժարան: Ուսանած շրջանին կը գրէ իր առաջին բանաստեղծութիւնը, որ կ’արժանանայ Օշականի եւ Թէքէեանի ուշադրութեանց: 1922-ին կը հասնի ԱՄՆ, ուր կը շարունակէ իր համալսարանական ուսումը:

Իր միակ հայերէնով գրուած բանաստեղծութեանց ժողովածուն՝ «Լոյս Զուարթ»ն է, անկէ ետք կը գրէ անգլերէնով:

Եղեռնի մասին իր յուշերը կը պատմէ “I Ask You Ladies And Gentlemen” («Ձեզի Կը Դիմեմ, Տիկնա՛յք եւ Պարոնա՛յք») վաւերագրական վէպը մեծ հռչակ կը բերէ իրեն:

1958-1969 թթ. գրականութիւն կը դասախօսէ Քալիֆորնիոյ համալսարանին մէջ: Սիւրմէլեանի շատ սիրուած մէկ բանաստեղծութիւնը ծառ մը տնկելու մասին է. բանաստեղծութիւնը կ’աւարտի հետեւեալ տողով.

«Մեռելներուս իբրեւ խաչ, ես այս ծառը տնկեցի»:

Յ. Մ.